Mırra kahvesi: Kahve lezzetinin doruk noktası
Mırra, başta Mardin, Gaziantep, Diyarbakır ve Şanlıurfa olmak üzere Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin birçok şehrinde yoğun olarak tüketilen bir kahve çeşididir. Koyu rengi ve acımsı tadıyla diğer kahve türlerinden farklı olduğunu ortaya koyar. Kafein miktarı oldukça yüksektir. Acımsı tadına rağmen, yoğun kahve tadı sebebiyle sevenlerinin vazgeçemediği bir kahve türüdür. Küçük ve kulpsuz fincanlarda içilir.
Mırra kahvesinin en önemli özelliği, oldukça acı ve yoğun olmasıdır. Kahvenin adı da aslında buradan gelir. Arapçada “mürr” kelimesi “acı” demektir. Kelime, aynı zamanda “Arap beldesinde bir ağacın zamkı” anlamına da gelse de “acı” anlamı daha çok öne çıkar. Lübnan ve Suriye gibi Arap ülkelerinde de yoğun olarak tüketildiğinden dolayı, “Arap kahvesi” olarak da bilinir. Kahvenin acımsı tadını artırmak amacıyla, çifte kavrulmuş olarak bilinen çok kavrulmuş kahve çekirdekleri ile hazırlanır.
Mırra kahvesi özellikle yoğun kahve tadını tercih edenlerin vazgeçemediği bir kahve türüdür. Özenle seçilmiş küçük taneli Arabica türü kahve çekirdekleri ile özel ustaları tarafından hazırlanır.
Mırra için hangi kahve kullanılır?
Mırra kahvesi için çifte kavrulmuş Arabica türü kahve çekirdekleri kullanılır.
Kahve çekirdeklerinin kavrulması
Kahvenin lezzeti ve köpüğü için, kahvenin taze kavrulmuş olması önemli bir etkendir. Bu nedenle, özenle seçilen küçük taneli kahve çekirdekleri, kahve yapımına başlanmadan hemen önce elde kavrulur. Mırranın hazırlanma süresinin uzun oluşunun sebebi, kahvenin hazırlanmaya kavurmadan başlanmasıdır.
Kahve çekirdekleri çifte kavrulmuş hale gelene kadar yavaş yavaş kavrulur. Kahvenin ideal kavrulma kıvamına gelip gelmediğine Mırra ustası karar verir. Kahve çekirdekleri kavrulduktan sonra hemen soğutulmalıdır. Aksi takdirde, çekirdeklerin sıcağıyla kavrulma işlemi içten içe devam ederek, çekirdekler yanma derecesinde aşırı kavrulmuş seviyeye gelecektir.
Kahve çekirdeklerinin kavrulması ve öğütülmesi, mırra kahvesi için en önemli iki aşamadır. Mırra hazırlamaya, kahvenin kavrulması ile başlanır, öğütülmesi ile devam edilir.
Kahve çekirdeklerinin öğütülmesi
Kahve çekirdekleri kavrulup soğutulduktan sonra öğütülme işlemine geçilir. Öğütülme işlemi de kavurma işleminde olduğu gibi otomatik makinalarda değil, elde yapılır. Bunun için “dibek” denilen el havanları kullanılır.
Mırra kahvesinde kullanılacak kahve tanecikleri Türk kahvesindeki kadar ince değildir. Mırra kahvesi süzülerek servis edildiği için, ince öğütülmüş kahve, süzme işlemini zorlaştırır. Süzme kahvede kullanılan kahve büyüklüğü Mırra için idealdir. Bu nedenle çekirdekler çok ince olmayacak şekilde dövülmelidir.
Çok kavrulmuş kahve çekirdekleri içeriğindeki suyu tamamen kaybettiğinden dolayı kırılgan ve gevrek yapıdadır. Öğütme sırasında hafif bir dikkatsizlikte çekirdekler çok küçük tanecikler haline hatta un kıvamına gelecektir. Bu da yukarıda bahsedildiği gibi, kahvenin süzme işlemini ciddi şekilde zorlaştıracaktır. Bu nedenle, öğütülürken çok dikkatli olunmalı, tanecikler çok ince olmayacak şekilde öğütülmelidir.
Mırra kahvesiyle ilgili merak ettikleriniz...
Mırra kahvesine isteğe göre “kakule” ya da “hemame” denilen baharat eklenebilir. Kakule, zencefil familyasından olup, sıcak iklimlerde yetişen güzel kokulu bir bitkidir. Kakule, hem kendine ait özel kokusuyla kahvenin harika kokusunu zenginleştirir hem de kahveye ayrı bir lezzet katar.
Kahveye acılık veren, içerdiği kafeindir. Esasen Arabica türü kahve çekirdeklerindeki kafein diğer kahve türlerine göre daha azdır. Ancak iki sebepten ötürü mırra acı hale gelmektedir.
- Kahve tanecikleri bir kaç defa kaynatılğından dolayı, içeriğindeki kafeinin tamamı suya karışır.
- Mırrada küçük kahve çekirdekleri kullanılır. Küçük çekirdekler büyüklerine göre daha yoğun içeriğe sahip olup, kafein oranları normal Arabica’ya göre daha yüksektir.
Kahve Sunumları
Hiç bir yerde göremeyeceğiniz birbirinden güzel kahve sunumları
—Dağlardaki çalılıktan dünya starlığına giden uzun yolculuk—
Kahvenin dünyaya yayılışı
Detaylı kronoloji…
Tarihte kahve yasakları
Yıllara göre yasaklar…
Yıllara göre kahvenin tarihi
Detaylı kronoloji…
Kahve ağaçlarının dünyaya yayılması
Kahvehanelerin açılış ve yayılma süreci
Kahve teknolojisi
Detaylı kronoloji…
Kahve Molası
Kahveyle ilgili merak ettikleriniz…
Kahvenizi yudumlarken, bir solukta okuyacağınız kahve yazıları…